Bỏng mắt khi lao động là một tai nạn nghiêm trọng gây ảnh hưởng đến sức khỏe, nếu không được cấp cứu kịp thời có thể khiến thị lực suy giảm hoặc mù lòa.
Ngày 18/10/2017, Khoa Mắt Bệnh viện Đa khoa tỉnh Lạng Sơn tiếp nhận bệnh nhân Hà Văn T (27 tuổi, trú tại xã Đội Cấn, huyện Tràng Định) nhập viện được chẩn đoán “bỏng kết giác mạc”. Anh T khi đang đúc chì câu cá thì bị chì nóng chảy bắn vào mắt trái gây bỏng. Người nhà đã đưa anh đến trạm y tế xã rửa vết thương rồi chuyển tới BVĐK. Hậu quả bị bỏng kết giác mạc, kết mạc cương tụ, giác mác trợt biểu mô rộng vùng trung tâm.
Bệnh nhân Hà Văn T bị chì bắn vào do bỏng mắt. Ảnh: Tố Quỳnh
Tai nạn bỏng mắt khi lao động thường gặp do dị vật rơi vào, hóa chất bắn vào mắt, Đây là tình trạng cấp cứu nhãn khoa hay gặp, nhẹ thì gây đau nhức khó chịu, trường hợp nặng có thể gây suy giảm thị lực nghiêm trọng thậm chí mù lòa vĩnh viễn cho nạn nhân. Việc cấp cứu ban đầu ngay khi bị tai nạn là rất quan trọng đối với tiên lượng điều trị bệnh sau này.
Tuỳ nguyên nhân mà có cách xử trí ban đầu khác nhau:
Nếu do tác nhân nhiệt thì ngay lập tức hạ nhiệt vùng mắt bằng nước mát, nước lạnh là rất tốt (sử dụng nước đá gói vào miếng vải sạch hoặc khăn ướt rồi áp lên mắt vài phút), thời gian dùng biện pháp này sau tai nạn là trong 20 phút đầu, sau thời gian này việc áp mát không còn tác dụng nữa. Cần tránh quan niệm cho rằng nước mát sẽ gây nốt phỏng hoặc gây nhiễm trùng.
Nếu bỏng mắt do hoá chất (axit, kiềm và các hóa chất khác) thì việc đầu tiên rất quan trọng là loại trừ các tác nhân gây bỏng ra khỏi mắt (túi kết mạc, bề mặt nhãn cầu và mi mắt). Cách tốt nhất cũng vẫn là dùng thật nhiều nước để dội rửa mắt. Có thể vận dụng nhiều cách như: Nằm ngửa dưới vòi nước chảy, dùng gáo dội, rót thành dòng vào mắt, ngâm mặt vào nước… Cố gắng mở mắt khi rửa, chớp mắt thật nhiều (có thể người bệnh chủ động hoặc người khác giúp căng vành mi mắt) để nước lưu thông nhiều vào các túi cùng kết mạc mắt.
Rửa mắt ngay tại nơi xảy ra tai nạn để loại bỏ các tác nhân gây bỏng
Bỏng mắt do bức xạ (tia hàn,…) phát sinh do việc sử dụng kính bảo vệ, găng, màn che… không đúng quy cách. Nên dùng nước đá hoặc khăn lạnh chườm lên hai mắt cho đỡ nóng rát.
Rửa mắt ngay tại nơi xảy ra tai nạn là một biện pháp rất đơn giản nhưng cực kỳ có giá trị, các tác nhân gây bỏng sẽ không còn trên bề mặt tổ chức mắt để có thể tiếp tục thâm nhập vào sâu hơn.
Sau khi cấp cứu ban đầu xong thì chuyển ngay người bệnh đến cơ sở y tế gần nhất để được cứu chữa phù hợp yêu cầu chuyên môn.
Đề phòng hóa chất bắn vào mắt khi lao động, cần chú ý:
- Tôn trọng và thực hiện đầy đủ các quy tắc an toàn lao động.
- Đeo kính bảo hộ lao động khi làm việc với hóa chất, các yếu tố có thể gây tổn thương mắt như nhiệt độ, tia lửa hàn, tia cực tím, tia laze... tại nơi làm việc và kể cả khi ở nhà.
- Để các hóa chất độc hại tránh xa tầm tay trẻ em, ghi nhãn dán đầy đủ.
- Không để lẫn lộn thuốc nhỏ mắt và các loại thuốc nước khác, phải ghi nhãn các loại thuốc cẩn thận.
- Đeo kính khi đi ngoài đường, nơi có nhiều gió bụi.
Hoàng Sơn - Khoa Mắt
