Ngày 09/04/2024, Bệnh viện Đa khoa tỉnh Lạng Sơn (BVĐK) tiếp nhận trường hợp bệnh nhân nam (31 tuổi, ở huyện Cao Lộc, tỉnh Lạng Sơn) vào viện do có biểu hiện phản vệ độ 2 và ngộ độc sau khi bị động vật lông vàng không rõ loại cắn.

ee5e1c3c4885e7dbbe94_1.jpg

Bệnh nhân bị Cu li cắn vào đầu ngón tay

Theo thông tin từ bệnh nhân cung cấp, bệnh nhân đi rừng bắt gặp loài động vật nhỏ, lông vàng, mắt to tròn không rõ loài gì và không may bị cắn vào đầu ngón tay. Ngay sau khi bị cắn khoảng vài phút bệnh nhân thấy mẩn ngứa, tê bì, run toàn thân, da lạnh, tím tái các đầu ngón tay chân, đau bụng, tức ngực, khó thở, cứng lưỡi, đau buốt tại vết cắn.

Người bệnh được đưa vào khoa Cấp cứu BVĐK đã được xử trí ngay theo phác đồ Phản vệ, sau chuyển khoa Hồi sức tích cực – Chống độc theo dõi, điều trị tiếp. Qua hỏi bệnh, nhận dạng hình ảnh, làm các xét nghiệm kiểm tra, tham khảo các tài liệu, xin ý kiến điều trị từ Trung Tâm chống độc Bệnh viện Bạch Mai, các bác sĩ BVĐK khẳng định bệnh nhân bị phản vệ độ 2, nhiễm độc nọc độc sau khi bị con Cu li cắn. Đây là một trong những trường hợp hiếm gặp tại Bệnh viện Đa khoa tỉnh Lạng Sơn cũng như trên cả nước.

9d031e844a3de563bc2c.jpg

Con Cu li có tuyến nọc độc ở mặt trong hai khuỷu chân phía trước

Kết quả xét nghiệm bệnh nhân đã có rối loạn đông máu là triệu chứng điển hình của nhiễm độc do Cu li cắn. Bệnh nhân rất may đã vào viện sớm, được cấp cứu kịp thời và theo dõi sát tại Bệnh viện. Sau khoảng 40 phút xử trí, các biểu hiện toàn thân của bệnh nhân đã dần thuyên giảm.

Theo hình ảnh nhận dạng cho thấy con Cu li vừa cắn bệnh nhân thuộc giống Nycticebus, họ cu li Lorisidae, bộ linh trưởng (Primate) với vẻ bề ngoài hiền lành, mắt tròn to, lông vàng óng nên người dân thường hiểu lầm là vô hại. Thực chất, Cu li có tuyến nọc độc ở mặt trong hai khuỷu chân phía trước, có bản chất Protein. Cu li dùng miệng liếm nọc độc từ tuyến nọc, sau đó chải lông. Nọc độc kết hợp với nước bọt gây nhiễm độc qua nhát cắn tự vệ.

Trên thế giới cũng như trong nước có rất ít thông tin, tài liệu nghiên cứu thành phần tuyến nọc độc của Cu li. Biểu hiện sau khi bị Cu li cắn có thể gặp phải: tê bì, rối loạn cảm giác, đau đầu, buồn nôn, run rẩy, mệt mỏi, khó chịu toàn thân, rối loạn các yếu tố đông máu, đau buốt, hoại tử, nhiễm trùng vết cắn. Ngoài ra một số trường hợp biểu hiện dị ứng, thậm chí phản vệ, có thể dẫn đến tử vong.

Đây là ca bệnh thứ 2 ghi nhận Cu li cắn tại Bệnh viện Đa khoa tỉnh Lạng Sơn trong 2 năm gần đây. Qua trường hợp trên, các bác sĩ khuyến cáo người dân cần thận trọng khi gặp phải các sinh vật trong tự nhiên, hoang dã khi chưa nắm được đặc điểm loài, nguy cơ có hại mà chúng gây ra. Tuyệt đối không bắt và nuôi Cu li, tránh những hậu quả đáng tiếc xảy ra. Khi đi rừng, nếu không may bị các loài vật hoang dã cắn, người bệnh cần đến ngay cơ sở y tế để được chẩn đoán và xử trí kịp thời.

BS. Đào Thị Hồng Nhung, Khoa Hồi sức Tích cực – Chống độc