Khoảng 0h10 phút ngày 26/5/2023, Bệnh viện Đa khoa tỉnh Lạng Sơn (BVĐK) tiếp nhận 03 trường hợp bệnh nhân vào viện trong tình trạng kích thích vật vã, đau nhiều vùng hạ vị và hai bên thắt lưng; nôn ra máu; phồng rộp niêm mạc vùng lưỡi, nước tiểu đỏ, ít. Trước vào viện 6 giờ, 03 người ăn 4 – 5 con côn trùng không rõ loại. Sau ăn người bệnh xuất hiện các dấu hiệu trên và được đưa đi cấp cứu tại Bệnh viện.
Sâu Ban Miêu do người nhà bệnh nhân mang đến Bệnh viện
Sau khi thực hiện các xét nghiệm, cùng với nhận dạng con côn trùng người nhà bệnh nhân mang đến, các bác sĩ chẩn đoán bệnh nhân ngộ độc do ăn Sâu Ban Miêu, Suy đa tạng. Ngay lập tức bệnh nhân được xử trí theo phác đồ ngộ độc của Bộ Y tế; các bác sĩ tại BVĐK cũng đã hội chẩn trực tiếp với các chuyên gia Trung tâm Chống độc - Bệnh viện Bạch Mai, thống nhất chuyển 03 người bệnh đến Bệnh viện Bạch Mai điều trị tiếp. Hiện tại, 02 trong 3 bệnh nhân có tiên lượng rất nặng, hiện đang phải lọc máu cấp cứu tại Trung tâm Chống độc - Bệnh viện Bạch Mai.
Sâu Ban Miêu có tên khoa học là Cantharis Vesicatoria còn gọi là manh trùng, ban manh, ban mao. Thực chất đây là một loại bọ cánh cứng, có màu đen, thân hình nhỏ, chiều dài khoảng 1,5 - 3cm, chiều ngang khoảng 0,4 - 0,6cm, đầu hình tim, có rãnh dọc ở giữa, râu đen hình sợi. Thân có 11 đốt, giữa đầu và thân có một chỗ thắt lại. Phía trên 2 cánh màu đen có các chấm màu vàng hoặc màu đỏ nhạt; hoặc thân màu vàng với các điểm hay các dải ngang màu đen.
Các bác sĩ khoa Hồi sức Tích cực – Chống độc BVĐK cho biết: ngộ độc Sâu Ban Miêu tuy gặp không nhiều nhưng rất nặng nề, tỷ lệ tử vong rất cao. Độc tố của Sâu Ban Miêu là Cantharidin, rất độc, gây hủy hoại các tổ chức, cơ quan trong cơ thể, từ dạ dày, ruột cho đến cơ, gan, thận, máu… Hiện nay, trên thế giới chưa có phác đồ điều trị hiệu quả, hầu hết các trường hợp ngộ độc Sâu Ban Miêu đều dẫn đến tử vong.
Các bác sĩ khuyến cáo: Côn trùng có nhiều loài khác nhau, trong đó nhiều loài có chất độc. Trên thực tế, có rất ít loài côn trùng được khoa học chứng minh là an toàn để ăn. Do vậy, để phòng tránh ngộ độc, bên cạnh một vài dạng sâu đã được biết rõ ràng có thể dùng làm thực phẩm (ví dụ như nhộng tằm), thì người dân tuyệt đối không được sử dụng các loại côn trùng, sâu bọ làm thực phẩm hoặc làm thuốc để tránh các trường hợp đáng tiếc xảy ra.