Xơ gan là một bệnh diễn biến âm thầm và gây tử vong cao. Giai đoạn đầu bệnh hầu như không có triệu chứng. Bệnh thường chỉ được phát hiện khi có các triệu chứng nghiêm trọng như phù, cổ trướng. Muộn hơn nữa, có thể xuất hiện các biến chứng nghiêm trọng, khó điều trị và đe dọa tính mạng của người bệnh.

Nguyên nhân gây bệnh

Có nhiều nguyên nhân gây xơ gan, trong đó, hai nguyên nhân phổ biến nhất là xơ gan do rượu và xơ gan do viêm gan virus B, C… Ngoài ra, xơ gan do một số nguyên nhân khác như viêm gan tự miễn, sán lá gan, tắc mật, dinh dưỡng mất cân bằng, sử dụng thuốc, hóa chất gây hại gan, do một số rối loạn chuyển hóa di truyền,... Theo thống kê của Tổ chức Y tế Thế giới tỷ lệ mắc bệnh xơ gan ở Việt Nam đang ở mức khá cao, chiếm 5% dân số, các ca tử vong do xơ gan chiếm đến 3% trong tổng số tử vong do bệnh tật gây ra. Ở Việt Nam nguyên nhân chủ yếu do rượu và virus. Tỉ lệ nhiễm viêm gan B ở Việt Nam rất cao, chiếm tới 10 – 20% dân số và nước ta cũng là một trong những quốc gia có tỉ lệ uống rượu bia cao nhất thế giới. Riêng tại Lạng Sơn, trong năm 2017 đã có 420 số lượt bệnh nhân nhập viện vì xơ gan.

Biến chứng của xơ gan

Xơ gan gây nhiều biến chứng nguy hiểm:

- Xơ gan khiến cho dòng máu đi qua gan bị cản trở, dẫn đến tăng áp lực tại tĩnh mạch cửa làm giãn tĩnh mạch thực quản và tĩnh mạch phình vi. Từ đó dẫn đến các biến chứng:

 + Xuất huyết tiêu hóa: Nếu tĩnh mạch cửa giãn quá mức sẽ bị vỡ, gây chảy máy ồ ạt (nôn ra máu dữ dội, ngoài phân đen). Đây là nguyên nhân chính gây tử vong nhanh chóng ở bệnh nhân xơ gan.

+ Cổ trướng: Cổ trướng là giai đoạn nặng của xơ gan. Do áp lực tĩnh mạch cửa tăng và do chức năng sản xuất albumin của gan không đủ làm giảm áp lực keo của máu gây thoát dịch ra ổ bụng.

Vòng nối gây giãn tĩnh mạch thực quản và phình vi

- Nhiễm trùng nặng: Gan tham gia vào hệ miễn dịchcủa cơ thể, chống lại nhiễm trùng. Xơ gan nặng dễ nhiễm trùng đường ruột, viêm phổi hoặc nặng nhất là nhiễm trùng máu và dễ gây tử vong ở người xơ gan.

Ngoài ra người bị xơ gan còn gặp phải: Bệnh não gan (do chuyển hóa các chất độc hại cũng bị cản trở, tăng lên trong máu),  rối loạn chức năng đông máu, ung thư gan…

Cách phòng bệnh xơ gan

Xơ gan là bệnh lý nguy hiểm, diễn biến âm thầm, thường phát hiện thường ở giai đoạn muộn, gây khó khăn cho điều trị; các nguyên nhân hàng đầu gây xơ gan là rượu bia và viêm gan virus rất phổ biến ở Việt Nam vì vậy:

Bệnh nhân bị xơ gan cổ trướng

-   Không nên lạm dụng rượu bia.

• Phòng lây nhiễm các loại virus gây viêm gan, nhất là vius viêm gan B, và C. Khi bị nhiễm hai loại virus trên phải điều trị tích cực và theo dõi tại cơ sở y tế .
• Điều trị tích cực các bệnh gan tự miễn và viêm gan nhiễm độc, loại bỏ nguyên  nhân gây tắc mật như sỏi, giun, sấn lá gan và ký sinh trùng...

Nguyễn Thị Phíp